Helena Pilejczyk

Helena Pilejczyk, z domu Majcher (ur. 1 kwietnia 1931 w Zieluniu) – polska łyżwiarka szybka, olimpijka, wielokrotna mistrzyni Polski, zdobywczyni brązowego medalu na igrzyskach w Squaw Valley 1960 i zdobywczyni tzw. małego wicemistrzostwa świata z Östersund 1960. Zawodniczka klubów elbląskich: Stali, Turbiny i Olimpii, później nauczycielka i trenerka.

Córka Stanisława i Heleny, absolwentka Liceum Pedagogicznego w Kwidzynie (1950). W 1955 wyszła za mąż za Lucjana Pilejczyka, działacza i sędziego łyżwiarskiego, ma z nim syna Jarosława (ur. 1958).

Jej rekordy życiowe to 48,20 s na 500 metrów, 1:35,80 na 1000 m, 2:37,10 na 1500 m, 5:15,20 na 3000 m, 10:06,20 na 5000 m, 199,766 w wieloboju małym. Zasłużona Mistrzyni Sportu, odznaczona m.in. Srebrnym i Brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz Krzyżem Kawalerskim OOP. Honorowa Obywatelka Elbląga.

Helena Majcher wychowywała się w Zieluniu, potem mieszkała kolejno w Pułtusku, Radzyminie, Warszawie (podczas powstania), Pruszkowie, Kwidzynie i w Elblągu. Dostała tam pracę nauczycielki w szkole podstawowej. Początkowo uprawiała grę w siatkówkę i lekkoatletykę, wkrótce jednak zmieniła dyscyplinę na łyżwiarstwo szybkie. Opiekował się nią trener Stali Elbląg Kazimierz Kalbarczyk. W lutym 1952 dostała telegram z Zakopanego, z prośbą o przyjazd i zastąpienie chorej zawodniczki Stali-Olimpii w sztafecie 4x1000 m. Zdobyła wtedy swój pierwszy tytuł mistrzyni Polski. Indywidualnie była szósta i tym samym awansowała do kadry narodowej. Rok później ustanowiła swój pierwszy rekord kraju na dystansie 500 m. W 1955 była już rekordzistką na wszystkich dystansach.

Mistrzostwa świata w 1957 w fińskiej Imatrze były dla Pilejczykowej debiutanckimi; zajęła w nich dziewiątą pozycją w wieloboju. Rok później w szwedzkim Kristinehamn była już piąta, a w 1960 na światowym czempionacie w Östersund zajęła drugie miejsce na 1000 m i zdobyła srebrny medal (w łącznej klasyfikacji ponownie była piąta).

W lutym tego samego roku Pilejczyk pojechała na zimowe igrzyska do USA (była to pierwsza olimpiada, w której programie znalazło się łyżwiarstwo szybkie kobiet). Początkowo krajowi działacze nie chcieli dopuścić do wyjazdu reprezentantek Polski, uważając to za stratę pieniędzy przy jednoczesnej niemożności nawiązania walki z czołówką światową. Przekonało ich dopiero drugie miejsce Pilejczykowej na MŚ. Polka odczuwała przed swym pierwszym olimpijskim startem dużą presję kibiców, którzy po zdobyciu przez zawodniczkę medalu MŚ liczyli na jej kolejny sukces. W pierwszym konkursie (na dystansie 500 m) Pilejczyk była dwunasta, w kolejnym (na 1000 m) piąta, a 21 lutego zdobyła brązowy medal na 1500 m. W zawodach długo prowadziła jej rodaczka Elwira Seroczyńska. W ostatniej parze rywalizowały ze sobą Pilejczyk i będąca w znakomitej formie radziecka panczenistka Lidija Skoblikowa.

Podczas dekoracji grupa miejscowej Polonii urządziła swym rodaczkom owację, a następnie przedarła się przez kordon ochroniarzy i podrzucała je do góry. Po zawodach pojawiły się opinie, że na początku wyścigu Pilejczyk pojechała za szybko i podciągnęła Skoblikową, a gdyby tego nie zrobiła, Seroczyńska mogłaby mieć złoto. W ostatniej części olimpijskiej rywalizacji (na 3000 m) Pilejczyk była szósta.

Na mistrzostwach globu jeszcze tylko w 1961 wywalczyła miejsce w czołowej dziesiątce – w norweskim Tønsbergu była siódma. W następnej edycji uplasowała się na czternastym miejscu; w kolejnych klasyfikowano ją w połowie trzeciej dziesiątki. Na igrzyskach w Innsbrucku najlepszym wynikiem Pilejczykowej była piętnasta pozycja w wyścigu na 1000 m. W pozostałych startach plasowała się w trzeciej dziesiątce. W 1971 wystartowała w swoich jedynych mistrzostwach Europy; w Leningradzie uplasowała się na dwudziestej trzeciej lokacie w wieloboju.

W 1972 wycofała się z czynnego życia sportowego. Wróciła do pracy pedagogicznej i trenerskiej w Olimpii, a później CWEKS Orzeł. Jej wychowankami byli m.in.: Mariusz Maślanka, Małgorzata Tomporowska, Celina Tłustochowicz i olimpijka Ewa Wasilewska. W 1997 Pilejczyk zdobyła na torze w Berlinie złoty medal w wieloboju, w kategorii powyżej 65 lat. Uprawiała łyżwiarstwo szybkie do 75. roku życia, zdobywając wielokrotnie tytuły mistrzyni świata weteranów. Piastuje funkcję wiceprezesa Elbląskiego Sportowego Klubu Nestora[2]. W 2008 odsłoniła swoją gwiazdę w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie, a w 2013 replikę swego olimpijskiego medalu w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie. Mieszka w Elblągu (w 2002 zostało jej przyznane honorowe obywatelstwo).

Źródło: Wikipedia